Sông Dương Đông dài 21,6km, chảy vắt ngang đảo Phú Quốc theo chiều đông – tây bắt nguồn từ suối Đá Bạc. Hợp lưu dòng chảy Dương Đông đổ ra biển tại Dinh Cậu còn có các nhánh phụ: rạch Ông Trì, rạch Cầu Lớn, Suối Đá, Suối Tiên…, các nhánh này có tổng chiều dài lên tới 63km.
Khoảnh khắc xế chiều trên sông Dương Đông
Ông Hữu Thắng, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Kiên Giang cho biết: Lưu vực sông Dương Đông có vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế- xã hội của thành phố là nguồn dự trữ, không những cung cấp nước chính cho sinh hoạt mà còn cho cả hoạt động sản xuất (công nghiệp, nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy hải sản…). Một số công trình nghiên cứu cho thấy, lưu vực sông Dương Đông có tính đa dạng sinh học cao, số lượng loài động, thực vật phong phú, trong đó có nhiều loài có ý nghĩa kinh tế và bảo tồn cao, góp phần vào việc phát triển kinh tế, nâng cao đời sống cộng đồng, đặc biệt là trong hoạt động du lịch sinh thái.
Theo kết quả khảo sát của cơ quan chức năng cho thấy chất lượng nước sông Dương Đông hiện tại chỉ còn tương đối sạch ở gần thượng nguồn. Càng ra phía biển, màu sông càng tối chứng tỏ nước sông bị ô nhiễm, nhiều đoạn sông chỉ có thể dùng để tưới cây… Dòng sông bị nhiễm nhiều loại chất thải độc hại, trong đó có dầu nhớt và chất thải nhựa…
Hiện ven sông Dương Đông có khoảng 10.000 hộ dân sinh sống, hơn 300 cơ sở sản xuất, kinh doanh, hơn 3.000 tàu đánh cá thường xuyên neo đậu, chợ phường Dương Đông và khu chợ đêm ẩm thực Dương Đông cũng tọa lạc 2 bên bờ sông. Mọi sinh hoạt đều đổ dồn về con sống này,là tác nhân gây ô nhiễm chính cho dòng sông này.
Để cải thiện lại chất lượng dòng sông, theo UBND tỉnh Kiên Giang phải cần ít nhất là 10 năm với nguồn kinh phí khá lớn. Riêng việc xây dựng cống thoát nước, trạm thu gom xử lý nước thải đã tốn hơn 1.000 tỉ đồng với thời gian dự kiến khoảng 2 năm. Ngoài ra, còn phải thực hiện đồng bộ các giải pháp phi công trình như cải tạo, chỉnh trang 2 bên bờ sông, di dời dân cư, các cơ sở sản xuất ra xa lưu vực sông… Nếu các bước chuẩn bị diễn ra theo đúng dự định, thì dự án cải thiện môi trường sông Dương Đông có thể bắt đầu triển khai từ năm 2023. Ngoài ra, mỗi người dân nơi đây đều phải ý thức trong sinh hoạt hàng ngày, hạn chế việc thả chất thải ra ngoài dẫn đến tình trạng ô nhiễm dòng sông/.
